Pebre-d'ase
Satureja montana
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Pebre-d'ai, Isop.
Noms en français : Sarriette des montagnes, Sarriette vivace.
Descripcioun :Lou pebre-d'ai es uno planto redoulènto bèn couneigudo de nòsti mountagno. Trachis souvènt en gròssi mato denso de flour blanco à roso. Flouris pulèu à la fin de l'estiéu.
Usanço :Es proun couneigu "pèr n'en perfuma lei toumo" (O. Madon, op.cit. p.153) o lou boudin. Se fai uno meno de soupo, la "soupo dóu pastre" pèr li proublèmo de digestioun o d'estoumac : "Fasès bouli coume uno infusioun voste pebre-d'ase dins la casseirolo, pièi quant a bouli, arrestas lou fiò, levas voste pebre-d'ase, ié metès la pasta, pièi la pasta pren aquéu perfum" ib. Ei couneigu tambèn pèr èstre acalourant.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Satureja
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Tepiero seco
- Relarg à jóuinis aubret
- Ribo d'aigo
- Roucas
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Satureja montana L., 1753
Crosso-de-Smith
Leptodon smithii
Neckeraceae
Nom en français : Leptodon de Smith.
Descripcioun :Aquelo mousso pluroucarpo trachis majamen sus li pège d'éuse e de roure. Douno de mato plato pu o mens grando, li tijo soun un à dous cop penado. Bagnado fai de tijo plato alor que seco douno de crosso que sèmblon pièi de cascavèu. La fueio èi redouno-óublougo emé de bord lisc. La costo fai aperaqui li tres part dous de la longour de la fueio.
Usanço :I'a pas trop pèr s'engana emé la crosso-de-Smith que se recounèis pulèu bèn. Es uno meno proun coumuno au nostre e dins lou relarg mediterran. Au contre devèn raro à l'uba, pèr acò èi marcado sus listo roujo categourìo LC valènt à dire soucit minour.
Port : Pluroucarpo
Taio : 5 à 6 cm
Fueio : 0,6 à 1,2 mm
Tipe bioulougico :
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Leptodon
Famiho : Neckeraceae
Ordre : Hypnales
Coulour de la flour :
Petalo : 0,15 à 0,2 cm
Ø (o loungour) flour : Coumplet
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1800 m
Aparado : Noun
Mars à mai
Liò : Pège
- Roco
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Oulartico
Ref. sc. : Leptodon smithii (Hedw.) F.Weber & D.Mohr, 1803